Học tập và làm theo tấm gương của Bác Hồ
“Sự cần, kiệm, liêm, chính và nâng cao đạo đức công vụ của cán bộ, đảng viên”

1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh là sự kết tinh những truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta và tinh hoa văn hoá của nhân loại, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và nhân dân ta; là tấm gương sáng để mọi người Việt Nam học tập và noi theo. Việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác trở thành một yêu cầu bức thiết đối với từng cá nhân đảng viên, từng tổ chức Đảng. và lại càng có ý nghĩa hết sức to lớn trong thời điểm đất nước bước vào giai đoạn chuyển mình, đổi mới.

Trong hệ thống tư tưởng của Bác, vấn đề đạo đức cách mạng của người cán bộ là vấn đề được Bác quan tâm hàng đầu. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu một tấm gương mẫu mực về thực hành đạo đức cách mạng để toàn Đảng, toàn dân noi theo. Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, lãnh tụ Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm tới giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Theo một tài liệu thống kê trong di sản Hồ Chí Minh để lại có tới gần 50 bài và tác phẩm bàn về vấn đề đạo đức.  

Học tập Bác trước hết học tập những suy nghĩ, những lập luận và những hành động của Bác trong cuộc sống thực tế. Học tập Bác là việc vận dụng những tư tưởng đó vào cuộc sống và công việc thường ngày, biến những tư tưởng thành việc làm cụ thể.

Nhận thức được vấn đề trên, tôi đã quan tâm, tìm hiểu và nhận thức  về quan niệm của Bác trong vấn đề “Sự cần, kiệm, liêm, chính và nâng cao đạo đức công vụ của cán bộ, đảng viên”

2.NỘI DUNG
Những nét nổi bật trongquan niệm của Bác về Cần, Kiệm, Liêm, Chính

• Cần – Kiệm – Liêm – Chính: 4 đức tính tốt của con người và có sự liên hệ chặt chẽ với nhau như 4 mùa của một năm. Cần mà không kiệm, liêm mà không chính hay ngược lại, thì đều khiếm khuyết, chệch choạc.
• Trong công việc: Cần – Kiệm phải nhằm mục đích nâng cao hiệu quả công việc, đạt năng suất cao. “Cần” không có nghĩa là lấy cần cù bù cho hạn chế năng lực mà phải hiểu là lấy siêng năng để phát huy năng lực sáng tạo, tự lực, cánh sinh, không ỷ lại. “Kiệm” không có nghĩa là dè xèn, bủn xỉn, ky bo mà phải là sử dụng hiệu quả, hợp lý và không ngừng cải tiến, giảm bớt chi phí, tăng hiệu quả; đồng thời kiệm không chỉ tiết kiệm tiền của, vật lực mà còn là tiết kiệm thời gian, công sức; không chỉ những việc lớn mà còn cả những việc nhỏ nhất.
• Trong đời sống: Liêm – Chính phải nhằm mục đích hoàn thiện nhân cách con người, hoàn thiện bản thân mình. “Liêm, chính” phải xuất phát từ mục đích là vì công việc chung, vì người khác. Thực hành liêm – chính trước hết là phải luôn chịu khó học tập cầu tiến bộ, luôn tự kiểm điểm để phát triển điều hay, sửa đổi điều dở của bản thân mình.
  Những nét nổi bật trong quan niệm của Bác về đạo đức cách mạng của người cán bộ, đảng viên

• Theo Hồ Chí Minh, đạo đức là thước đo lòng cao thượng của con người, tiêu chí để kiểm tra chất “người”, trình độ “người”, tính “người” của một con người. Nhất là đối với cán bộ, trước hết, cán bộ phải có đạo đức cách mạng. Đạo đức cách mạng là gốc của người cán bộ.
• Sinh thời Bác cũng cho rằng “ Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp cách mạng. Người viết: “Muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”, “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”. Do vậy đạo đức của người cán bộ là một trong những trọng tâm trong hệ tư tưởng của Bác.
• Trong thời kỳ đổi mới, cùng với những yêu cầu phát triển, đòi hỏi ở người cán bộ quản lý phải không ngừng rèn luyện phẩm chất, giữ vững nhân cách trước những biến động , lôi kéo của vật chất, danh vọng; đi đôi với việc nâng tầm kiến thức, năng lực xử lý và hiệu quả công việc. Soi rọi lại những yêu cầu của Bác đối với người cán bộ càng thấy rõ giá trị to lớn nhưng hết sức gần gũi và mang tính thời sự trong tư tưởng Hồ Chí Minh.

Nhìn chung, tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng có thể khái quát thành bốn nội dung cơ bản, là : Trung với nước, hiếu với dân ; Yêu thương con người; Cần kiệm liêm chính, chí công vô tư và tinh thần quốc tế trong sáng. Tuy nhiên khi dành được độc lập và chính quyền, Bác đã sớm chỉ rõ đấu tranh với những căn bệnh quan liệu, tham nhũng, lãng phí, tính hình thức, phô trương…là vấn đề sống còn của Đảng cầm quyền.

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Bác đã nhiều lần chỉ đạo và trực tiếp giải quyết vấn đề chỉnh đốn cán bộ. Cụ thể như:

• Ngay sau khi dành được chính quyền hơn 80 ngày, ngày 23/11/1946 Hồ Chủ tịch đã ký sắc lệnh số 64 về việc thành lập Ban thanh tra đặc biệt, sắc lệnh này quy định Ban thanh tra đặc biệt có quyền “đình chỉ, bắt giam bất cứ nhân viên nào trong UBND hay của Chính phủ đã phạm lỗi trước khi mang ra Hội đồng chính phủ hay tòa án đặc biệt xét xử.
• Đến ngày 18/ 01/1949, sắc lệnh số: 138/SL về tổ chức thanh tra Chính phủ đã quy định thêm chức năng “thanh tra cả ủy ban kháng chiến hành chính và viên chức về phương diện liêm khiết “
• Chủ tịch Hồ Chí Minh thường phát động các cuộc vận động có tính chất chống tham nhũng thông qua triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, các quyết định của Chính phủ, của Quốc hội
• Chính Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký bản án tử hình đại tá Trần Dụ Châu, Cục trưởng Cục Quân nhu đã tham ô tài sản của quân đội, ăn chơi sa đọa.

…Thái độ kiên quyết đấu tranh với tệ nạn tham nhũng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đem lại hiệu quả cao trong việc giáo dục đức liêm  khiết của cán bộ cách mạng. 

Sự nhất quán giữa tư tưởng và hành động của Bác trong việc đấu tranh với những thói xấu dễ mắc phải của người cán bộ, là một tấm gương sáng mà mỗi bản thân chúng ta phải noi theo trong quá trình hoạt động
3.Bài học bản thân
Thực hành cần, kiệm liêm, chính trong công việc hàng ngày

• “Cần, kiệm” đi liền với hiệu quả công việc

Cần mẫn trong công việc, không ngừng suy nghĩ, cải tiến và mong muốn đạt hiệu quả cao hơn trong các hoạt động. Trong bất kỳ một công việc gì, với tính cần mẫn chúng ta sẽ có thể làm tốt hơn cái đã làm; sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đồng nghiệp cùng cộng tác; sẽ thu hút được nhiều người tham gia và sẽ làm thú vị hơn nhiệm vụ mình đảm nhiệm.

Siêng năng không có nghĩa là phải miệt mài trong công việc mà là đòi hỏi làm việc phải có phong cách khoa học, tính kế hoạch phải được coi trọng, có như vậy mới có thể sắp xếp hài hòa giữa công việc và đời sống, mới không bị áp lực bởi thời gian hoàn thành.

Tiết kiệm phải là chủ trương trong mọi kế hoạch. Tiết kiệm là nhằm đạt được hiệu quả cao nhất ở mức chi phí thấp nhất.  

 Muốn tiết kiệm tốt phải có cái nhìn biện chứng giữa đầu tư và hiệu quả, tránh những suy nghĩ phiến diện “thắt lưng buộc bụng”, giảm bớt yêu cầu hoạt động để bớt chi phí hay tính duy ý chí khi xây dựng mục tiêu…  

• “Liêm, chính” trong những việc cụ thể hàng ngày

Liêm – chính không chỉ là một phẩm chất được biểu hiện bên ngoài. Điều này phải được xuất phát tự lòng tự trọng, tính tự giác của bản thân. Ngay trong từng công việc cụ thể, từng mối quan hệ giao tiếp hàng ngày, giữ cho mình liêm, chính, song không phải là việc dễ dàng.

Sống thẳng thắn, trung thực sẽ có được cuộc sống thanh thản, có được lòng tin của mọi người; dành được sự ủng hộ trong hoạt động, nhận được sự chia sẻ khi khó khăn và do vậy nhiệm vụ của mình cũng có thể hoàn thành tốt hơn.

Thực hành chống các biểu hiện tiêu cực trong công tác quản lý

• Phòng chống các biểu hiện quan liêu ngay trong công việc

Các biểu hiện quan liêu có thể xảy ra ngay từ trong quá trình xử lý công việc cụ thể hàng ngày. Từ việc không theo sát hoạt động của đơn vị; không nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng, suy nghĩ của quần chúng; cho đến việc không am hiểu sâu sắc công việc; không theo kịp sự thay đổi của thời đại…  cũng có thể dẫn đến thói quan liêu. Bởi theo Bác, “Quan liêu là xa rời quần chúng… Không lắng nghe ý kiến của quần chúng. Sợ phê bình và tự phê bình… thiếu dân chủ, không giữ đúng nguyên tắc”.

Khắc phục thói quan liêu trong công việc theo Bác phải đảm bảo hài hòa các mối liên hệ từ trên xuống và từ dưới lên. Năm 1947, Bác viết làm việc có 2 cách: “Thứ nhất, làm việc theo cách quan liêu. Những người này đóng cửa lại mà đặt kế hoạch chương trình rồi dùng mệnh lệnh ép dân chúng, cột vào cổ dân chúng, bắt dân chúng theo. Cách làm quan liêu này bị dân chúng oán “dù tạm thời may có chút thành công, nhưng về mặt chính trị, là thất bại”. Thứ hai, làm theo quần chúng. Nghĩa là việc gì cũng hỏi ý kiến dân chúng, cùng bàn bạc với dân chúng. Dân chúng đồng lòng việc gì cũng làm được, dân chúng không ủng hộ việc gì cũng không nên. Tuy nhiên, hỏi dân chúng nhưng không được theo đuôi quần chúng.”

• Thực hành chống lãng phí trong công tác quản lý, sử dụng nguồn tài chánh của đơn vị

Tài chánh là một trong những nguồn lực chính để duy trì sự ổn định, tổ chức mọi hoạt động và ảnh hưởng đến sự phát triển của đơn vị. Quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn tài chính có ý nghĩa quyết định đến sự thành công.

Thứ đến phải chú trọng đầu tư trọng điểm cho sự phát triển, đây là cách nâng cao hiệu quả sử dụng tài chính và cũng là biện pháp chống lãng phí nhất tích cực nhất.  

Tiết kiệm bằng cách cải tiến quy trình; rà soát; điều chỉnh và sắp xếp các hoạt động sẽ nâng cao hiệu quả tổ chức, giảm bớt các chi phí. Tiết kiệm phải được xem là một tiêu chí khi lên kế hoạch cho một hoạt động. Cần thực hiện quan điểm: không hy sinh kết quả vì mục đích tiết kiệm, nhưng phải đạt được kết quả cao nhất ở mức chi phí thấp nhất có thể .

Phát huy tính tiên phong, gương mẫu của người cán bộ, đảng viên

Suy cho cùng sự gương mẫu, tiên phong của người cán bộ, đảng viên có ý nghĩa quan trọng đến sự phát triển của tổ chức.

Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách, đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”. Mực thước của người cán bộ, đảng viên phải được thể hiện ở mọi lúc, mọi nơi và trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. “Nó không phải trên trời rơi xuống” mà phải do chính người cán bộ, đảng viên tự tu dưỡng, rèn luyện thông qua quá trình phấn đấu không mệt mỏi mới có được. Cán bộ, đảng viên phải thực sự gương mẫu và sự gương mẫu đó phải được thể hiện cụ thể trong giải quyết các mối quan hệ xã hội: quan hệ hàng xóm láng giềng, quan hệ đồng chí, đồng nghiệp; trong lao động sản xuất, công tác hay trong chiến đấu; dù khó khăn, gian khổ đến mấy cũng vượt qua.” (Hồ Chí Minh toàn tập, NXB CTQG, H.1995, tập 5, tr.552).  

 Học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác chính là làm tốt những điều Bác đã dạy.

4.KẾT LUẬN

“Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” của Đảng ta hàng năm rất có ý nghĩa. Việc học tập giúp ta càng nhận thức rõ tầm vĩ đại và sâu sắc của tư tưởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp Cách mạng của đất nước. Ở từng lĩnh vực, khi soi rọi lại tư tưởng của Người, ta càng nhận ra nhiều điều còn phải học, phải rèn luyện và không ngừng phấn đấu giữ gìn phẩm chất của người đảng viên.

 Ở cương vị là người đảng viên, đồng thời là người tham gia công tác quản lý, sau khi tìm hiểu về Bác, tôi càng nhận thức rõ hơn trách nhiệm của bản thân, những hạn chế của mình và đặt cho mình những mục tiêu phấn đấu tốt hơn trong thời gian tới.

Đảng viên thực hiện: Lê Thanh Mai